Η χρεοκοπημένη Αριστερά (ΙΙΙ)

(Απόσπασμα από εισήγηση που παρουσιάστηκε στην 6η Πανελλήνια Συνάντηση του Άρδην και της Ρήξης, το Σεπτέμβριο του 2010, στην Αθήνα)

[…]

Η στάση απέναντι στις «νέου τύπου» εξεγέρσεις

Η εν λόγω Αριστερά σε όλες της τις εκφράσεις, με εξαίρεση ίσως το κομμάτι που αποτελεί το χώρο της σημερινής ΔΗ. ΑΡΙ., επικεντρώθηκε πολιτικά στη δυναμική και την προοπτική που υπέθεσε ότι υπέκρυπτε η νεανική συγκρουσιακή πρακτική έτσι όπως αυτή ωρίμασε τα τελευταία χρόνια μέσα στις μαθητικές κυρίως κινητοποιήσεις και τη δράση του αντεξουσιαστικού χώρου. Μια πρακτική που έφτασε στην ανεξέλεγκτη κορύφωσή της με την περίφημη «εξέγερση του Δεκέμβρη του ‘08».

Advertisement

Η χρεοκοπημένη Αριστερά (ΙΙ)

(Απόσπασμα από εισήγηση που παρουσιάστηκε στην 6η Πανελλήνια Συνάντηση του Άρδην και της Ρήξης, το Σεπτέμβριο του 2010, στην Αθήνα)

[…]

Η στάση απέναντι στην παγκοσμιοποίηση

Αν μπορούσαμε να συνοψίσουμε τη στάση του συγκεκριμένου πολιτικού χώρου θα λέγαμε ότι χονδρικά εμφανίστηκαν τρεις τάσεις: η κάθετη εναντίωση στην παγκοσμιοποιητική διαδικασία, η «ψύχραιμη» στάση στάθμισης των «καλών» και των «κακών» της παγκοσμιοποίησης, τέλος, η ενθουσιώδης αποδοχή της ως αναγκαίου σταδίου της εξελικτικής πορείας του καπιταλισμού προς το …τέλος του. Με την πάροδο του χρόνου η πρώτη τάση αυτοπεριθωριοποιήθηκε ή σιώπησε (μπρος στα ποικίλα αγαθά της «ενότητας της Αριστεράς», βλ. Αλαβάνος, ΚΟΕ, Γλέζος, Λαφαζάνης, κλπ) ενώ οι άλλες δύο τάσεις πήραν την ηγεμονία και έδωσαν τον τόνο. Η παγκοσμιοποίηση θεωρήθηκε ως μια διαδικασία μη αναστρέψιμη, «αντικειμενική», της οποίας οι οδυνηρές συνέπειες θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν με την ανάδυση μιας «άλτερ παγκοσμιοποίησης» των πολύχρωμων παγκόσμιων κινημάτων τα οποία θα πίεζαν τις υπερεθνικές ελίτ να συγκροτήσουν κάτι σαν ένα υπερεθνικό «κράτος-πρόνοιας» για να λειαίνονται οι πιο αιχμηρές συνέπειες της παγκοσμιοποιητικής διαδικασίας. Συχνά μάλιστα η παγκοσμιοποιητική διαδικασία καθεαυτή θεωρήθηκε και καλοδεχούμενη καθώς είτε κατέστρεφε τις «παράλογες» αγκυλώσεις της προηγούμενης ιστορικής περιόδου: το έθνος-κράτος, την ταυτοτικά ομοιογενή κοινωνία, τον χωρικά εντοπισμένο πολιτισμό, τον κρατικό προστατευτισμό, κλπ., είτε με τις νέες προωθημένες παραγωγικές σχέσεις που εγκαθίδρυε θα μας έφερνε μια ώρα νωρίτερα στην επανάσταση και τον …κομμουνιστικό παράδεισο! Ιδιαίτερα για την Ελλάδα, ομολογουμένως ή ανομολογήτως, οι συνέπειες της παγκοσμιοποιητικής διαδικασίας θεωρήθηκαν από την αριστερή διανόηση και τους «ακτιβιστές» του κινήματος, μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να απαλλαγούμε επιτέλους  από τον «ελληναράδικο», «ορθόδοξο» και «λαϊκίστικο» χαρακτήρα της κοινωνίας μας, που έζεχνε Βαλκάνια. Έτσι, η τελευταία θα μπορούσε είτε να προσπέσει επιτέλους για προστασία στη στοργική αγκαλιά της Μεγάλης Ευρωπαϊκής Πατρίδας είτε να ενωθεί στη «νομαδική χαρά» του «παγκόσμιου πλήθους», κατά τις ιδεολογικές αερολογίες των Χάρντ και Νέγκρι που τόσο συγκινούν τους νεαρούς αριστερούς ριζοσπάστες των μεσαίων στρωμάτων.

Η χρεοκοπημένη Αριστερά (Ι)

(Απόσπασμα από εισήγηση που παρουσιάστηκε στην 6η Πανελλήνια Συνάντηση του Άρδην και της Ρήξης, το Σεπτέμβριο του 2010, στην Αθήνα)

Ολοένα και πιο φανερά, η κρίση και επαπειλούμενη χρεοκοπία της χώρας συνοδεύεται από τη θανάσιμη κρίση και επαπειλούμενη χρεοκοπία μιας συγκεκριμένης Αριστεράς, η οποία προκάλεσε την τελευταία δεκαετία  (δυσανάλογο με το πραγματικό της μέγεθος) θόρυβο, ο οποίος με τη σειρά του έπεισε αρκετούς ανθρώπους για την πιθανότητα αυτή η Αριστερά να αποτελέσει τον καταλύτη στις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις.

Το θεσπέσιο πτώμα

 Του Κώστα Βεργόπουλου

Οσάκις ο καπιταλισμός βρίσκεται σε κρίση, η Αριστερά βυθίζεται σε βαθύτερο ιδεολογικο- πολιτικό αδιέξοδο και αποσύνθεση.

Αυτό συνέβη το 1930, αυτό σημειώνεται σήμερα, ακόμη περισσότερο. Αυτό εκδηλώνεται στην Ευρώπη, αυτό καταγράφεται στη χώρα μας, με δραματικές συνέπειες για τις κοινωνικές δυνάμεις, που δεν έχουν καμία διάθεση να αυτοκτονήσουν. Οι κομματικές ηγεσίες διατηρούν δικαίωμα αυτοκτονίας, οι λαοί διατηρούν δικαίωμα να διδάσκουν τους αυτο-ανακηρυγμένους ηγέτες, να αποστασιοποιούνται από τους κομματικά περιχαρακωμένους χώρους. Το κομματικό σύνδρομο, «ανίατη νόσος», διατρέχει όλους τους χώρους της Αριστεράς: η παραδοσιακή το επικαλείται ως «αρετή», η ανανεωτική με τις παραλλαγές της, παρ’ όλο που διατείνεται ότι το ξεπέρασε, εντούτοις σ’ αυτό παραμένει αθεράπευτος δεσμώτης και ζηλωτής. Ανακηρύσσει την κομματική δράση ανώτερη από την κοινωνική. Κι όμως η τέχνη, το πνεύμα, οι κινητοποιήσεις είναι ανατρεπτικές, απελευθερωτικές, ενώ ο κομματισμός και οργανωτικισμός παρωχημένα παράσιτα, που τις διαβρώνουν, αναπαράγοντας τα κατεστημένα. Προσλαμβάνουν την κοινωνική απελευθέρωση ως εργολαβική επιχείρηση. Οσάκις η κοινωνία αφυπνίζεται, η Αριστερά πανικοβάλλεται πρώτη, όχι για την έκβαση της κοινωνικής δυναμικής, αλλά για τον κομματικό έλεγχό της. Αντί στοιχείο λύσης, αποβαίνει η ίδια μέρος του προβλήματος.

Η πολυδιάσπαση του αριστερού χώρου δεν είναι αιτία της ιδεολογικής σύγχυσης και του ελλείμματος ορατότητος, αλλά συνέπεια αυτών. Ο Ιμπέρ Βεντρίν, άλλοτε υπουργός Εξωτερικών σοσιαλιστικών κυβερνήσεων της Γαλλίας, επισημαίνει ότι η ευρωπαϊκή Αριστερά παραμένει παγιδευμένη σε «αφελή ευρωπαϊσμό», αγνοώντας στοιχειώδη γεωπολιτικά και κοινωνικά δεδομένα.1 Ο κομματισμός συμπληρώνεται με αφασία και αποστασιοποίηση από τις συμφορές του κόσμου. Καυτά προβλήματα φλέγουν τους εργαζομένους, η Αριστερά περιορίζεται σε αφορισμούς και δόγματα παντός καιρού, ως Ερυθρός Σταυρός, θεματοφύλακας ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιεροκήρυκας. Αποπνέει είτε ληγμένο παρελθόν είτε φαντασίωση κάποιου ασαφούς μέλλοντος, για το οποίο πολύς λόγος γίνεται, αλλά μόνον αυτή παίρνει το αστείο στα σοβαρά. Ο Βεντρίν αποκαλεί τον χώρο του «μαλάκα της Ιστορίας»: παίρνοντας στα σοβαρά τις ιδεολογικές φάρσες των άλλων, αποβαίνει θύμα των φαντασιώσεων της εποχής του. Η Δεξιά παραμένει πραγματιστική, επανενεργοποιώντας κράτος και εθνικοποιήσεις, η Αριστερά εμφανίζει «τρικυμία εν κρανίω», με την αυθαίρετη, ατεκμηρίωτη και αθεράπευτη εμμονή της στο τέλος του κράτους – έθνους, του ρυθμιστικού ρόλου του, των εθνικοποιήσεων. Αμήχανη με τα εγκόσμια, σκιαμαχεί στο πεδίο των φαντασιώσεών της.

Το εθνικόν και το αληθές

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΚΙΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

Η ΑΥΓΗ 24/01/2010

Ποια είναι η ποσόστωση πατριωτισμού και διεθνισμού που αναλογεί σε έναν αριστερό; Δηλαδή, εντάξει, οι προλετάριοι δεν έχουν πατρίδα. Αλλά πού τέμνεται η ταξική τους συνείδηση με την εθνική τους; Η αφορμή των ερωτημάτων είναι προφανής: η συζήτηση που φούντωσε για το βιβλίο «Τι είναι η πατρίδα μας;» των κ. Δραγώνα και Φραγκουδάκη και ο παράδοξος, οριζόντιος διαχωρισμός πολιτικών κομμάτων και ακαδημαϊκής κοινότητας σε υπερασπιστές τους και σφοδρούς επικριτές τους. Η συζήτηση και η τροπή της αναδεικνύει, μεταξύ άλλων, τη μάλλον επιδερμική (και τελικά διχοτομημένη) σχέση της αριστεράς με τις έννοιες έθνος και εθνικό.

Ακολουθώντας το μότο του Σολωμού πως «Έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί εθνικό ό,τι είναι αληθινό», μπορούμε να επισημάνουμε τα εξής: